Öncelikle belirtmek gerekir ki, eğer yazının tamamını okumassanız yanlış anlar, yanlış şeyler yaparsınız.
Sigara veya tütün Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz veya müctehid imamlar döneminde bulunmadığı için, hakkında âyet-i kerime, hadis-i şerif veya müctehidlerin bir sözü yoktur.
Bu bakımdan sigara hakkında, ortaya çıkışından bu yana fukahanın: Mubah, mekruh ve haram şeklinde farklı görüşleri olmuştur. Sigaranın mubah olduğunu söyleyen fukaha: “Eşyada aslolan ibaha yani mubah olmakdır.” genel kaidesinden hareket ederek, haram olduğuna dair delil olmadıkça da mekruhtur hükmünü de veremeyeceklerini belirtmişlerdir. Mekruh olduğunu söyleyenler ise kokusunun rahatsız edici olduğunu belirterek soğan ve sarımsak hükmünü vermektedirler. Ayrıca sigaranın bid'at olduğunu söylemektedirler.Sigaraya haram diyenler de: Sigaranın zararlı olduğunu belirtmişlerdir.
Çünkü doyduktan sonra yenen yemeğin zarar vereceği galibi zan ile tahmin edilirse, yemeğin haram olduğu kayıt altına alınmıştır. İçmek de aynı hükme tabi kılınmıştır.1
Doyduktan sonra zarar görecek kadar yemek ve içmek fıkıh kitaplarımızda haramdır diye izah edilirken, bedenin zararı gözönünde bulundurulmaktadır. Zararı az olacaksa mekruh olur, denmektedir.
Yani hükmü belirleyen illet zarar olmaktadır. Sigaranın zararı ise artık tartışmasızdır. Eski ulema bunu tartışmıştır. Çünkü sigaranın zararı o zaman kesin olarak bilinmiyordu. Bu sebeple kesin hüküm verilememiştir. Ama yemesi ve içmesi bedene zarar veren şeylerin haram olduğunu ifade eden hükmün illetini belirleyici kaideler vardır.2
Bütün bu hükümler ve ulemanın ihtilafı sigaranın zararlarının henüz ne derece büyük olduğunu ilmin keşfedemediği zamanlarda verilen hükümlerdir. Zamanında tıbbın verdiği ölçülerle kimi zararlı, kimi zararsız, kimi vücudu gevşeten bir madde olarak bakmışlar ve ona göre değerlendirip hüküm vermişlerdir.Ama artık gelişen ilim, sigaranın insan vücuduna verdiği zararın ne derece büyük olduğunu tespit etmiş ve günümüz ulemasına bunu ispat etmiştir. Artık geçmişte olduğu gibi sigaranın zararlı olup olmadığı tartışması yoktur. Sigara tartışmasız olarak zararlıdır. Hiç kimse onun faydasından bahsetmemektedir.
Bu bakımdan sigaranın haram olduğunu söyleyen fukahanın görüşleri kulak ardı edilmemelidir. Çünkü sigara vücuda kesin olarak zararlıdır. Din, vücuda zarar vermeyi ve genel olarak zararı reddeder. Sigara ayrıca israftır, israfın haram olduğunu bilmeyen yoktur. Bütün bunların yanı sıra sigara sadece içeni değil, çevresindeki insanları da rahatsız eder. Bu bakımdan sigaranın haram olduğunu ileri sürenlerin delilleri oldukça kuvvetlidir. Şöyle ki:
1- Yenmesi ve içilmesi kesin olarak vücuda zarar veren şeylerin yenmesi ve içilmesi haramdır. Sigaranın zararı ise kesindir. Cenab-ı Hak şöyle buyurur:
“... Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayınız...”3
“... kendinizi öldürmeyiniz...”4
Ubade b. Samit (R.A.) den rivayete göre Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz:
“ Zarara sokmak ve zarara karşı intikam almak yoktur.”5 Diye hüküm buyurmuşlardır.
Sigara hem içene ve hem de yakınında bulunanlara zarar vermektedir. Sigara kişinin kendisini tehlikeye atmasıdır ki bırakmak isteyen tiryaki yok gibidir.
2- Kur'an-ı Kerim’de Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimizden
“…Habis yani pis şeyleri haram kılar…”6 diye bahsedilmektedir. Sigaranın habis olduğu, tayyibat yani temiz şeylerden olmadığı kesindir. Çünkü sigara nefeste, ağızda pis bir koku, parmaklarda kir, sakal ve bıyıklarda sarartı meydana getirir.
3- Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimizin sarhoş eden ve keyif verip vücudu gevşeten her şeyi yasaklaması da ayrıca sigara aleyhinde bir delildir. Ümmü Seleme (R.Anha) validemizden rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz: Sarhoş eden ve uyuşukluk veren her şeyden nehyetmiş yani yasaklamıştır.”7
Hadis-i şerifin metninde geçen “müftir”: İçildiği zaman, azaya gevşeklik, kırgınlık ve uyuşukluk, zayıflık veren her şey, demektir.8
4- Bedene bir yararı olmadığı gibi, zararı da açık olan sigara aynı zamanda kişi ve aile bütçesi için bir israftır. Cenab-ı Hak şöyle buyurur:
“Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz...”9
“…Gereksiz yerde saçıp savurma! Zira böylesine saçıp savuranlar şeytanların dostlarıdırlar şeytan ise rabbine karşı çok nankördür.”10
Bütün bunlardan sonra sigaraya mubahtır, hükmünü vermek kolay değildir. Sigara için verilecek en hafif hüküm tahrimen mekruh hükmüdür ki bu hüküm haram diye kesin hüküm verilemediğinde ortaya çıkar. Tahrimen mekruh harama yakın mekruhtur.
Fakat sigara, içenin kendisine, malına veyahut hem kendisine ve hem de malına zarar getirmesi, aile efradının bir takım mahrumiyetlerine sebep olması, üzerine nafakası vacip olan kimsenin bu nafakayı sigaraya harcamasıyla zor ve güç durumlara düşmesi durumlarda haram olur.
Bu bakımdan fukaha sigara içiminin ve satışının men edilmesi fetvasını vermişlerdir.11
dipnot
(1) İbn-i Abidin, 5/296.
(2) lbn-iAbidin,5/406.
(3) Bakara Sûresi: 195.
(4) Nisa Sûresi: 29
(5) İbn-i Mace, Ahkâm: 17, A.b. Hanbel, 5/327, Muvatta, Akziye: 31.
(6) Araf Sûresi: 157.
(7) Ebu Davud, Eşribe: 5.
(8) İbnu'1-Esir, en-Nihaye, 3/408.
(9) Araf Sûresi: 31.
(10)İsrâ Sûresi: 26-27.
(11)İbn-i Abidin, 5/406
Selam Ve Dua ile
Mehmet Talu Hocaefendi
sigara haram mı
sigara caiz midir
sigara haram mı
sigara caiz midir
