29 Mayıs 2013 Çarşamba

Hapşırmak


İslam terbiyesinde aksıran kişi elhamdulillah der. Yanında olan da ona "yerhamu kellah" diyerek dua eder. Hapşıran kişinin de tekrar yehdînâ ve yehdîkümullah der. Bu Peygamberimiz (s.a.v.) Efendimizin sünnet-i seniyyesidir. Hadislerde müslümanın müslüman üzerindeki hakkı olarak ifade edilir.

Buradaki duaların anlamı:
yerhamukellah: ALLAH sana rahmet etsin
yehdînâ ve yehdîkümullah: ALLAH bize ve size hidayet versin

Efendimiz'in şu hadisini bir okuyalım: ALLAH (c.c.), aksırmayı sever, fakat esnemeyi sevmez. Bir kimse aksırıp "Elhamdülillah" derse, bunu işiten Müslümanların, "yerhamükellah" diye karşılık vermesi gerekir. Esneme ise, şeytandandır. Bunun için, esneme ihtiyacı duyan kişi mümkün olduğu kadar buna mani olsun. Çünkü biriniz esnediği zaman şeytan ona güler." (Buhari, Edeb, 165, 166; Müslim, Zühd, 54; Tirmizi, Edeb, 1, 4; Nesai, Cenaiz, 52)

Aksırmayı bilim adamları şöyle tarif ediyor: "Aksırma burun zarının ve nefes verme kaslarının sarsıntılı bir hareketiyle havayı bir anda ağızdan ve burundan dışarı atma ameliyesidir."" Aksırma esnasında insan ister istemez kendini kasar. Bu sırada normalden fazla miktarda kan beyne hücum edip beyin için yeterli oksijen ve glikozu temin edecektir. Aynı zamanda burundaki zararlı şeyler aksırmayla dışarı atıldığı için de vücutta bir rahatlama ve ferahlama meydana gelecektir. İşte bu yüzden Efendimiz, hadiste hapşıran kişinin bu nimete şükür sadedinde "elhamdülillah" demesini istiyor. Hadisten anlaşıldığına göre aksıran kişinin "elhamdülillah" demesi sünnettir.

Fizyologlara göre mutlaka yapılması gereken bir hareket olan aksırma, insanın şuurlu bir yardımı olmaksızın, şaşırtıcı bir mekanizma ile gerçekleştirilmektedir. Çünkü aksırma ihtiyacı hissettiğimiz zaman aksırırsınız, önüne geçemezsiniz. Vücudunuza bu mekanizma konulmamış olsaydı, bize rahatsızlık veren pek çok zararlı maddelerden ve tozlardan kurtulmamız mümkün olmayacaktı. İşte bu sebeplerden dolayıdır ki milyonlarca mikrop ve zararlı maddelerden kurtulduğumuz için, aksırdıktan sonra Rabbimiz'e şükrediyor, "elhamdülillah" diyoruz.